maandag 17 november 2008

Kwartjes vallen soms jaren later

De sprong van Herman

Herman Brood het prototype van de romantisch-decadente kunstenaar, met zijn keuze voor creatieve zelfvernietiging en alle daaraan verbonden grandeur en misère. Was hij een eeuw te laat geboren, al schijnen nogal wat mensen van nu een idool en rolmodel in hem te zien? Je kunt Brood zien als een narcistische egoïst, die alles en iedereen gebruikte voor de bevrediging van zijn behoeften, vooral aan dope en seks. Of als een begenadigde kunstenaar, die door zijn krachtige scheppingsdrang tot en over de grenzen van zijn geest en zinnen werd gedreven. Of als iemand die het één moest zijn om het ander te bereiken. Brood voerde met zijn intense levenswijze het programma uit dat de 'gedoemde dichter' Arthur Rimbaud in mei 1871 formuleerde in zijn beroemde twee zienersbrieven (in de vertaling van Hans van Pinxteren): "Nu leef ik zo liederlijk mogelijk. Waarom? Ik wil een dichter zijn, en ik werk eraan om een ziener te worden. (...) De Dichter maakt zichzelf tot ziener door een langdurige, mateloze en beredeneerde ontregeling van alle zinnen. Alle vormen van liefde, van lijden, van waanzin; hij zoekt zichzelf, hij probeert alle giffen grondig op zichzelf uit om slechts de quintessens te behouden." Zo wordt hij de "opperste Wijze! Want hij komt tot het ongekende! Omdat hij zijn toch al rijke ziel meer dan wie ook heeft ontwikkeld! Hij komt tot het ongekende, en al zou hij tenslotte, dolgedraaid, het zicht op zijn visioenen verliezen, hij hééft ze gezien! Ook al blíjft hij in zijn sprong naar de ongehoorde, onnoemelijke dingen: er komen andere gruwzame werkers: zij zullen opstaan aan de horizont waar hun voorgangers zijn neergezakt!" Arthur Rimbaud hield zijn experiment ruim drie jaar vol en kwam na diverse omzwervingen in Afrika terecht als ontdekkingsreiziger en handelaar in koffie en wapens. 'Gruwzame werker' Herman Brood had genoeg aan Nederland, maar wijdde zijn hele leven aan het experiment, tot zijn zelfgekozen dood op 11 juli 2001.

Geen opmerkingen: